Jongeren in een kwetsbare situatie
Elke dag arriveren gemiddeld 5 tot 20 minderjarigen in België of worden ze hier gesignaleerd[1]. We spreken over ‘niet-begeleide minderjarige vreemdelingen’ (NBMV) als ze niet begeleid worden door een ouder of iemand die de ouderlijke macht uitoefent. Niet altijd hebben ze het doel om in België te blijven. “We worden steeds meer geconfronteerd met niet-begeleide minderjarigen in transit, namelijk minderjarigen die het Verenigd Koninkrijk of een ander Europees land willen bereiken”, legt Manou Ballyn uit, voogd voor NBMV (CAW Brabantia – Antenne Caritas International).
“Deze zeer kwetsbare jongeren vragen in eerste instantie geen internationale bescherming aan in België omdat ze willen doorreizen. Daardom proberen ze hier onopgemerkt te verblijven. Ze willen niet gekend zijn door de Belgische autoriteiten en geraken daardoor niet in het formele opvangnet”, gaat Manou verder.
>>OOK TE LEZEN: Minderjarigen in transit in België: een menselijkere aanpak is mogelijk!
Niet-begeleide minderjarigen in transit zijn één van de meest kwetsbare groepen op het terrein van asiel en migratie. Manou legt uit: “Ze zitten vaak in juridisch complexe situaties en lopen een groot risico op verdwijning, mensenhandel en illegale praktijken. Gezien hun wantrouwen om beroep te doen op het bestaande systeem dat vaak een vorm van registratie vereist zijn ze aangewezen op informele netwerken. In deze netwerken circuleert vaak incorrecte informatie. De situatie van een minderjarige is namelijk verschillend van die van een volwassene”.
Jonge kwetsbaren sensibiliseren, informeren, vormen en ondersteunen
Binnen dit project biedt het team Xtra NBMV, een aantal voogden van CAW Brabantia – antenne Caritas International, de NBMV in transit en alle betrokken actoren mogelijke pistes via bewustwording, informatie, training en ondersteuning. Het is belangrijk om deze kwetsbare jongeren correct te informeren over de opvang- en beschermingsmogelijkheden in België en de legale manier om herenigd te worden met gezinsleden in andere Europese landen.
“Door hen voor een bepaalde duur een intensieve begeleiding en ondersteuning gericht op toekomstoriëntering te geven, wordt de drempel voor een instroom in het officiële opvangnet verlaagd”, vertelt Manou. Een laagdrempelige kennismaking met het opvangnet kan een eerste stap zijn in het opbouwen van functioneel vertrouwen voor de niet-begeleide minderjarigen in transit. Dit leidt op termijn tot minder verdwijningen.
Ons eerstelijnscontact focust op:
- Informatie: we organiseren individuele informatiesessies met NBMV in transit. Tijdens deze ontmoetingen wordt er informatie gedeeld over alle aspecten van de bescherming en opvang voor NBMV en wordt gewerkt aan het opbouwen van functioneel vertrouwen.
- Toeleiding naar de beschikbare opvangplekken: we bieden een intensieve begeleiding en ondersteuning aan deze jongeren gericht op toekomstperspectief en een duurzame instroom in het systeem.
Ondersteuning van alle actoren
We ondersteunen ook alle mogelijke instanties die in aanraking komen met deze kwetsbare jongeren. Door hen te informeren, kunnen zij op hun beurt de jongeren beter informeren:
- Uitwisseling met alle betrokken actoren: de problematiek van NBMV in transit blijvend naar voor schuiven en hen op de hoogte houden van wat er zich op het terrein afspeelt.
- Sensibiliseren van beleidsmedewerkers binnen het Brussels Hoofdstedelijk gewest en binnen de jeugdzorg: via vormingen de kwetsbaarheden en specifieke (opvang)noden van de doelgroep onder de aandacht te brengen.
- De helpdesk voor gastgezinnen van het Burgerplatform die op vrijwillige basis deze jongeren opvangen en voor gespecialiseerde voogden voor NBMV in transit.
- Aanbevelingen voor een aangepaste (pre-)opvang voor NBMV in transit, gebaseerd op onze terreinexpertise en na overleg met betrokken actoren.