Overstromingen in Zuid-Kivu: velen zijn hun dierbaren kwijt

De overstromingen in Kalehe (Zuid-Kivu) eisten honderden mensenlevens en maakten vele families dakloos. - © Caritas International

15/05/2023

Het brutale natuurgeweld en de overstromingen in Kalehe, een gebied in de Congolese provincie Zuid-Kivu, hebben zeker 400 tot 500 dodelijke slachtoffers gemaakt. Duizenden mensen zijn nog vermist. De overlevenden hebben dringend meer bijstand nodig, en de risico’s voor de volksgezondheid zijn erg reëel. Janvier, Agatha en Emmanuel overleefden de overstromingen.

Janvier: “Zeven van mijn kinderen zijn er nu niet meer. Al mijn zonen werden meegesleurd door het water” – © Caritas International

Janvier Munyampa Kahundahunda (48) is een landbouwer uit het centrum van Bushushu, één van de plaatsen die zwaar werden getroffen door de overstromingen van 4 mei 2023. “Het begon te regenen in de latere namiddag”, herinnert hij zich. “Rond 18.00u kwamen er grote stromen vol modder en stenen op ons af. Er waren grondverzakkingen, hele stukken berg kwamen los. Sommige inwoners sloegen op de vlucht. ‘s Nachts zagen we levenloze lichamen liggen. Vele huizen werden meegesleurd door de modderstromen. ”

De vrouw van Janvier en één van hun kinderen leven nog. “Zeven van mijn kinderen zijn er nu niet meer. Al mijn zonen werden meegesleurd door het water. Zij waren bierverkopers. Het depot waar ze werkten, is er ook niet meer.”

Het huis van Janvier staat nog overeind, maar alle huizen errond zijn weg. “Na de natuurramp werd er flink gestolen. Ik heb nu niets meer. Mijn twee geiten zijn verdwenen, mijn akkers zijn verwoest. Ik draag nog altijd de kleren die ik aan had toen de overstromingen ons troffen. Dat is alles wat ik nog heb. ”

Janvier hoopt dat hij met zijn vrouw en resterende kind naar een veilige plek kan verhuizen, om daar de draad weer op te nemen. “We hopen op steun om nieuwe huizen te kunnen bouwen”, klinkt het.

>> LEES MEER: Grote natuurramp in Zuid-Kivu vergt doortastend humanitair optreden

Agatha, met haar broertje Désiré naast haar: “Mensen gooiden mij een touw toe zodat ik uit het water kon komen” – © Caritas International

Agatha verloor een groot deel van haar familie

Agatha Abali Aimée is 16 jaar oud. Haar broertje is 12 jaar oud. “Toen ik van school terugkeerde, trof ik mijn ouders en broertjes thuis aan”, legt ze uit. “Het was aan het regenen, en ik wilde gaan slapen. Toen hoorde ik buiten veel lawaai: ik ging buiten kijken en zag hoe de huizen werden meegesleurd door het water. Ik sloeg alarm. Iedereen liep naar buiten, en mijn vader probeerde de kinderen te redden. Ik begon te zwemmen om weg te geraken. Mensen gooiden mij een touw toe zodat ik uit het water kon komen. Rondom mij zag ik mensen die in bomen klommen om zich in veiligheid te brengen. Anderen kwamen in het water terecht. Iedereen bracht de nacht buiten door. ”

Nu blijft Agatha alleen over met haar 12-jarige broertje. Haar papa en mama en de andere kinderen kwamen allemaal om het leven. “We leven bij mijn oom”, zegt het meisje. “Ze gaven ons de kleren die we nu dragen. We gingen niet meer terug naar ons dorp maar ons huis is weg.”

Agatha hoopt op een huis waar ze kan wonen. “Ik wil naar school blijven gaan, en ik zou graag biochemie studeren en arts worden zodat ik later mensen kan verzorgen. Mijn broertje Désiré zit in de vijfde klas van de lagere school, hij wil ook graag dokter worden.”

Schooldirecteur Emmanuel mist veel leerlingen

Emmanuel Kanani Hamuli is de directeur van de katholieke lagere school ‘EP Nyamukubi’. “Toen de ramp ons dorp Nyamukubi trof, was ik ter plaatse”, vertelt Emmanuel. “Ik bracht mezelf in veiligheid om te vermijden dat ik zou worden meegesleurd door de modderstroom. In mijn school telden we 30 vermiste kinderen. Deze kinderen zijn overleden, en maar een beperkt aantal is echt begraven.”

“Het is nu gevaarlijk om onze school te gebruiken”, aldus Emmanuel. “Er zitten scheuren in de muren, de kinderen kunnen hier nu niet naar school gaan. Alle drie scholen uit de zone werden beschadigd of verwoest, geen enkele school is open. Hoe moeten de overlevende leerlingen nu hun schooljaar afmaken? Er is ook geen bruikbare weg om die scholen te bereiken die nog wel kunnen draaien. Je zou er met de boot via het meer kunnen naartoe gaan, maar dan moet je betalen. We hebben van alles nodig om de lessen te kunnen hervatten: pennen, boeken, boekentassen, uniformen en andere schoolartikelen. Eigenlijk zouden we nieuwe gebouwen moeten optrekken om de leerlingen op een veilige manier te kunnen ontvangen.”

Eén van de leerkrachten van EP Nyamukubi stierf tijdens de natuurramp. In het dorp Bushushu wordt nu één van de niet verwoeste scholen gebruikt om stoffelijke overschotten te bewaren, tot ze kunnen worden begraven. Meer dan eens zijn slachtoffers in massagraven begraven, tot ontsteltenis van de zwaar getroffen bevolking. Voor de plaatselijke gemeenschap is het ondenkbaar om nog klaslokalen te gebruiken waar stoffelijke overschotten werden bewaard.

Wie Caritas wil steunen in haar inspanningen voor de getroffen bevolking, kan een gift storten op ons online platform voor giften of via rekening BE88 0000 0000 4141 met als mededeling: ‘4894 KIVU’.