Oekraïne houdt zich klaar voor tweede barre oorlogswinter

Yuri woont met zijn echtgenote en hun zoon in Komyshuvakha, op zo’n 20 kilometer van de frontlinie in het zuiden van Oekraïne. Ze leven van hun pensioen en een kleine uitkering voor hun zoon, die een mentale beperking heeft. Raketten hebben hun huis flink beschadigd. En hoewel er al heel wat herstellingswerkingen zijn gebeurd, giert de wind door de spleten en gaten van de woning. Verwarmen doen Yuri en zijn vrouw met een houtkachel, maar brandhout is duur. En zelf hout gaan sprokkelen, is levensgevaarlijk. De omgeving ligt bezaaid met onontplofte munitie. Yuri overweegt om, als het straks écht begint te winteren, zijn tientallen jaren oude boomgaard om te hakken. Maar tegelijk vormen de vruchten van die bomen een belangrijke bron van inkomsten.

Yuri en zijn gezin worden bijgestaan door het team van Caritas in Oekraïne. Dat levert hout en brandstofbriketten aan kwetsbare personen en families, vaak in de meer afgelegen regio’s. In de steden warmen de Oekraïners zich meestal met elektrische vuurtjes. Maar omdat de stroom voortdurend uitvalt, schakelen in de stad ook steeds meer mensen over op houtkachels.

In 2022 deed Caritas International ook een oproep om de Oekraïners door de koudste maanden van het jaar te helpen. Het was hun eerste winter sinds de oorlog op 24 februari van dat jaar was begonnen. “Met het ingezamelde geld hebben plaatselijke Caritas-teams personen en gezinnen in Oekraïne en de buurlanden kunnen helpen”, vertelt Sébastien Dechamps, noodhulp-coördinator bij Caritas International. Concreet ging het om Oekraïners uit het oosten of zuiden van het land die naar het noorden of westen moesten verhuizen, maar ook Oekraïners die gevlucht waren naar buurlanden zoals Slowakije. Maar het ging net zo goed om Oekraïners die thuisbleven, want niet iedereen kan of wil vluchten. “Sommige mensen zijn bang voor het onbekende, of zijn erg gehecht aan hun land en hun huis”, aldus Sébastien Dechamps. “Anderen zijn niet in staat om zich te verplaatsen of zijn simpelweg te arm om te verhuizen.” Ook die mensen kregen – dankzij het ingezamelde geld – hulp van de plaatselijke Caritas-teams.

De Caritas-teams boden niet alleen materiële hulp zoals voedsel, hygiëneproducten, cash, … maar ook uit psychosociale hulp. “De Oekraïense vrouwen en kinderen die aankomen in de opvangcentra zijn getraumatiseerd”, weet Dechamps. “Door de bombardementen, de vernielingen, de doden, vaak in hun eigen familie. Het is belangrijk dat ze kunnen praten, en dat er naar hen wordt geluisterd. Caritas Slovakije zet hiervoor Oekraïense psychologen in die zelf ook gevlucht zijn. Ze zijn het best geplaatst om hun landgenoten te begeleiden.”

Voor het tweede jaar op rij doet Caritas International een oproep om de Oekraïners bij te staan in de koudste maanden. “De winters in Oekraïne zijn verschrikkelijk”, weet Sébastien Dechamps. “Zeker voor wie geen gas, brandstof of elektriciteit heeft. Of voor mensen van wie de woning is beschadigd, of voor wie geen 2 à 3 kilometer van huis kan om boodschappen te doen omdat er gevechten aan de gang zijn in de buurt.”

Opnieuw is er nood aan geld. “Geld om in de meest elementaire behoeften te voorzien”, verduidelijkt Sébastien Dechamps. “Wat dat precies is, hangt af van persoon tot persoon en gezin tot gezin. Voor de ene zijn dat kolen, voor de andere is dat kleding of een elektriciteitsrekening die moet worden betaald. Het ene gezin heeft groenten en melk nodig, het andere een paar schoenen of luiers.”

Net zoals in de winter van 2022 dus. “Helaas is er in Oekraïne bitter weinig veranderd sinds vorige winter”, stelt Sébastien Dechamps vast. “Behalve duizenden doden aan beide kanten, en de vervlogen hoop op een spoedig einde aan deze oorlog.”

De teams van Caritas zijn ter plaatse om de meest kwetsbare Oekraïners te helpen in de barre wintermaanden. Maar om hun werk te kunnen blijven doen, hebben ze jouw hulp nodig. Doe een gift. En bezorg de Oekraïners alsnog een warme winter.