Migratie draagt bij tot ontwikkeling

Nog een rapport? Ja! Want we denken dat het Belgische publieke debat en discours over migratie en ontwikkeling evenwichtiger kan en zich moet baseren op betrouwbare gegevens^[1]. Met deze publicatie willen we de vitale bijdrage erkennen van migranten aan de ontwikkeling en het welzijn van onze maatschappij.

Een gediversifieerde bijdrage

De literatuur is duidelijk: migratie draagt bij tot de economische ontwikkeling van zowel het land van verblijf van migranten als dat van herkomst. De voornaamste effecten zijn de volgende:

• meer goederen en diensten beschikbaar op de Belgische markt,
• een belangrijke bron van arbeidskrachten – des te belangrijker voor knelpuntsectoren en in een context van vergrijzing,
• positieve effecten voor de overheidsfinanciën – 0,8% van het Belgische BBP,
• meer bilaterale uitwisselingen tussen België en de landen van herkomst,
• transfers van fondsen voor de landen van herkomst – migranten stuurden in 2017 zo’n 4,16 miljard euro op vanuit België.

De sociale bijdrage van migranten is ook fundamenteel, aangezien migratie ideeën laat circuleren. Zo worden vele financiële transfers gebruikt om educatie te financieren – die van meisjes in het bijzonder – in de landen van herkomst. Zo draagt migratie bij tot gendergelijkheid.

Op politiek niveau heeft migratie een diepe invloed op de Belgische politieke sfeer, daarvan getuigt de aanwezigheid van immigranten van Italiaanse origine, maar ook de toenemende invloed van immigranten van de eerste generatie (en hun nakomelingen) van Turkse, Marokkaanse en Congolese origine.

Tot slot geeft migratie ook vorm aan de culturele identiteit van België. Talrijke artiesten en atleten van diverse horizonten – zoals de zanger Stromae of enkele spelers van de Rode Duivels om er maar een paar te noemen – oefenen een duurzame invloed uit op het Belgische publieke toneel.

Een bijdrage ondanks de obstakels

De resultaten van het rapport illustreren de urgentie om te reageren op de obstakels die migratie – en de migranten zelf – verhinderen om ten volle bij te dragen aan de ontwikkeling van België.

Het eerste obstakel verwijst naar het gebrek aan legale en veilige toegangswegen, zowel voor migranten die willen werken, studeren of samenleven met hun familie, als voor de personen die in aanmerking komen voor een beschermingsstatuut (subsidiaire bescherming of vluchteling). Dit verklaart waarom bepaalde personen niet anders kunnen dan informele routes te nemen, die aan sommigen het leven kosten en anderen op een andere manier raken. “Enkel door de waardigheid van migranten te respecteren – doorheen het hele migratieparcours – kunnen zij bijdragen aan hun eigen menselijke ontwikkeling en die van de maatschappij,” legt beleidsmedewerker Elise Kervyn uit.

Sommige migranten zien hun basisbehoeften niet vervuld. Door bepaald beleid of praktijken is het moeilijker voor migranten om samen te wonen met familie, een kwaliteitsvolle en betaalbare woning te hebben of een job te vinden waarin hun rechten evenveel gerespecteerd worden als die van wie hier geboren is. De oorzaken zijn divers: administratieve obstakels, gebrek aan netwerk, discriminatie op etnische basis…

> Ik blijf op de hoogte

Een koers die moet worden gevolgd

Om het potentieel van migratie te valoriseren, moeten migranten kunnen genieten van waardige levensomstandigheden. Deze noodzaak beantwoordt niet enkel aan een morele verplichting. Mensen die dagelijks moeten vechten om rond te komen kunnen nauwelijks hun competenties en kennis valoriseren zodat de maatschappij er baat bij heeft. Onze aanbevelingen beantwoorden aan deze grote bezorgdheden en hebben als doel om aan een meer rechtvaardige en solidaire samenleving te bouwen. Dit zijn de voornaamste:

• Meer veilige en legale toegangswegen
• Kwaliteitsvolle opvang garanderen voor verzoekers en begunstigden van internationale bescherming
• De fundamentele rechten van alle migranten beschermen
• Opstellen en uitvoeren van een beleid dat een betere integratie van migranten beoogt
• Strijden tegen discriminatie en xenofobie
• De bijdrage van migranten aan de landen van herkomst steunen

Een plaats voor iedereen

Dit rapport legt dus de nadruk op de noden en afhankelijkheid van België tegenover migratie. Caritas International is ervan overtuigd dat onze solidariteit tegenover migranten in elk geval niet mag afhangen van het niveau van de bijdrage. We geloven inderdaad dat iedereen, hoogopgeleid of laagopgeleid, kan bijdragen tot de ontwikkeling van de maatschappij als deze hen hiertoe de middelen en kansen biedt.

Het volledige rapport kan je hier lezen: ONS GEMEENSCHAPPELIJK HUIS: MIGRATIE EN ONTWIKKELING IN BELGIË.